Çin Destekli Projeler, Sri Lanka’nın Kötü Yönetiminin Tanıklığı

Hambantota, Sri Lanka:

Uçaksız bir havaalanı, lokantasız döner bir restoran, borç yüklü bir liman — Sri Lanka’nın ekonomik krizi, hükümetin savurganlığının ihmal edilmiş anıtları olarak duran Çin tarafından finanse edilen projelerle daha da kötüleşti.

Güney Asya ada ülkesi, yıllarca süren bütçe açıklarını ve ticaret açıklarını kapatmak için ağır borç aldı, ancak kamu maliyesini daha da tüketen kötü düşünülmüş altyapı projelerine büyük meblağları çarçur etti.

Şimdi, 1948’de Britanya’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana en kötü mali krizinin pençesinde.

Hükümetin ekonomik kötü yönetimi nedeniyle istifa etmesini talep eden haftalarca süren büyük ölçüde barışçıl protestolardan sonra, hükümet yanlısı destekçilerin göstericilerle çatışması ve beş kişinin ölmesi ve en az 225 kişinin yaralanmasıyla Pazartesi günü işler şiddetlendi.

Krizi körüklemeye yardımcı olan beyaz fil projelerinin çoğu, kırsal karakolunu büyük bir ekonomik merkeze dönüştürmek için başarısız bir çabada siyasi nüfuzunu ve milyarlarca Çin kredisini kullanan güçlü Rajapaksa klanının evi olan Hambantota bölgesinde toz topluyor. .

Projelerin birçoğunu devreye sokan Başbakan Mahinda Rajapaksa, hükümet karşıtı protestoların şiddete dönüştüğü aynı gün Pazartesi günü istifasını duyurdu.

Ancak küçük kardeşi Gotabaya başkan olmaya devam ediyor.

Altyapı hareketinin en önemli parçası, dünyanın en işlek doğu-batı nakliye şeridinde bulunan ve endüstriyel faaliyeti teşvik etmesi amaçlanan derin bir limandı.

Bunun yerine, operasyonlara başladığı andan itibaren para kanaması geçirdi.

AFP’ye verdiği demeçte, uzun süredir Hambantota’da ikamet eden Dinuka, “Projeler açıklandığında çok umutluyduk ve bu alan daha iyi hale geldi.”

“Ama artık hiçbir anlamı yok. O liman bizim değil ve biz yaşamak için mücadele ediyoruz.”

Hambantota limanı, inşaatını finanse etmek için bekleyen 1.4 milyar dolarlık Çin kredisine hizmet edemedi ve altı yılda 300 milyon dolar kaybetti.

2017 yılında, bir Çin devletine ait şirkete liman için 99 yıllık bir kiralama verildi – bu, bölge genelinde Pekin’in Hint Okyanusu’nda stratejik bir dayanak sağladığına dair endişelere yol açan bir anlaşma.

Limana bakan bir başka Çin destekli savurganlık: Açıldığından beri büyük ölçüde kullanılmayan 15.5 milyon dolarlık bir konferans merkezi.

Yakınlarda Çin’den alınan 200 milyon dolarlık bir krediyle inşa edilen Rajapaksa Havalimanı var ve o kadar az kullanılıyor ki bir noktada elektrik faturasını karşılayamadı.

Başkent Kolombo’da, Dubai’ye rakip bir finans merkezi olma hedefiyle kurulmuş, 665 dönümlük yapay bir ada olan Çin tarafından finanse edilen Port City projesi var.

Ancak eleştirmenler, projenin “gizli bir borç tuzağı” haline geldiğini şimdiden söylediler.

En büyük ikili borç veren

Çin, hükümetin en büyük ikili borç vereni ve 51 milyar dolarlık dış borcunun en az yüzde 10’una sahip.

Ancak analistler, devlete ait firmalara ve Sri Lanka merkez bankasına verilen krediler dikkate alındığında gerçek sayının önemli ölçüde daha yüksek olduğuna inanıyor.

Borçlanma, yıllar boyunca giderek artan bütçe açıklarını kapatmak ve adanın ekonomisini ayakta tutmak için gereken ithal ürünleri finanse etmek için krediler aldıktan sonra Sri Lanka’nın içinde bulunduğu korkunç mali çıkmaza katkıda bulundu.

Sri Lanka’nın Advocata Enstitüsü düşünce kuruluşu başkanı Murtaza Jafferjee AFP’ye verdiği demeçte, “Onlarca yıl boyunca süren mali savurganlık ve zayıf yönetişim… başımızı belaya soktu” dedi.

Ekonomik sıkıntılar, koronavirüs pandemisinin turizm ve havalelerden elde edilen hayati geliri torpido etmesinden sonra ağırlaştı ve ithalata bağımlı ülkeyi yurt dışından temel malları satın alamaz hale getirdi.

‘Çin elinden geleni yaptı’

Büyüyen borç yüküne hizmet edemeyen ve kredi notu düşüşlerinin uluslararası para piyasasında yeni kredi kaynaklarını kurutmasıyla Sri Lanka hükümeti geçen ay dış kredi yükümlülüklerinde temerrüde düştüğünü duyurdu.

Çin ile geri ödeme planını yeniden müzakere etmeye çalışmıştı, ancak Pekin bunun yerine mevcut borçları geri ödemek için daha fazla ikili kredi teklif etti.

Bu teklif, Sri Lanka’nın Uluslararası Para Fonu’na yaptığı yardım çağrısıyla suya düştü – Çinli borç verenlerin şimdi muhtemelen kredilerini kesmeleri gerekeceği için şaşkınlık uyandıran bir hareket.

Çin büyükelçisi Qi Zhenhong geçen ay gazetecilere verdiği demeçte, “Çin Sri Lanka’nın temerrüde düşmemesi için elinden geleni yaptı ama ne yazık ki IMF’ye gittiler ve temerrüde düşmeye karar verdiler.”

Birçok Sri Lankalı için, büyük ölçüde kullanılmayan altyapı projeleri, Rajapaksa klanının kötü yönetiminin güçlü sembolleri haline geldi.

Kolombo’daki küçük bir kırtasiye mağazasının sahibi Krishantha Kulatunga, “Zaten kredi sıkıntısı çekiyoruz,” dedi.

Kulatunga’nın işletmesi, Çin fonlarıyla finanse edilen çiçek şeklindeki bir gökdelen olan Lotus Kulesi’nin girişinin yakınında oturuyor.

Kulenin renkli cam cephesi başkentin silüetine hakimdir, ancak iç kısmı – ve şehrin panoramik manzarasına sahip planlı bir döner restoran – hiçbir zaman halka açılmamıştır.

“Yiyecek dilenmek zorunda kalırsak, bu kuleyle gurur duymanın ne anlamı var?” Kulatunga’ya sordu.

(Bu hikaye NDTV personeli tarafından düzenlenmemiştir ve ortak bir yayından otomatik olarak oluşturulmuştur.)